En geniş anlamda, temel analiz, bir hisse senedinin fiyatını veya algılanan değerini etkilemesi beklenen tüm verileri incelemek denebilir. Bu, elbette, hisse senedinin takas döngülerinden başka bir şey değil. Adından da anlaşılacağı gibi, temellere inmek anlamında düşünülmelidir.
Temel analiz, bir şirketin portresini oluşturmaya, hisselerinin temel değerini belirlemeye ve bu bilgilere dayanarak hisse senedi alıp satmaya odaklanır. Şirket temellerini değerlendirmek için yaygın olarak kullanılan göstergelerden bazıları şunlardır:
- Nakit akışı
- Aktif kârlılık
- Özkaynakların borçlara oranı
- Gelecekteki büyümeyi finanse etmek için kar elde tutma geçmişi
- Hissedar kazanç ve getirilerinin en üst düzeye çıkarılması için sermaye yönetiminin sağlamlığı
Temel analistlerin hisse senedi performansını analiz etmek için kararlı bir yaklaşımı vardır. Bir hisse senedinin performansını etkilediğine inandıkları çeşitli faktörlere bakarlar. Bunlar arasında bir bütün olarak sanayi, rekabet, bir şirketin yönetim yapısı, geliri ve gelirine göre büyüme potansiyeli sayılabilir. Tüm bu veriler halka açıktır ve genellikle bir şirketin finansal tabloları aracılığıyla kolayca elde edilebilir. Amaç, nihayetinde piyasa tarafından hangi hisse senetlerinin doğru ve yanlış fiyatlandığını tespit etmektir.
Bu temel verilere Kamuyu Aydınlatma Platformu üzerinden ulaşabilirsiniz. Bu veriler her dakika güncellenmemekle beraber genelde çeyreklik dönemler ile güncellenir. Analizinizi yapmak ve yatırım kararları almak için uzun bir vaktiniz olabileceği anlamına gelmektedir. Teknik analizden ziyade, temel analiz daha uzun süreli yatırımlarda yüksek tutarlılığı sayesinde tercih edilir.
Örnek
Temel analizcileri bilgisayar alış verişine çıkaralım ve adım adım ne yaparlardı inceleyelim.
Öncelikle ilk durakları kalabalığın tercih etmediği bilgisayarların donanım ve özelliklerini incelemek olacaktır. En önce donanımın toplam fiyatını bulacaklardır yani bilgisayarın içindeki parçaların toplam ederini hesaplayacaklardır. Bu fiyatı bilgisayarın satış fiyatıyla kıyaslayacaklar ve takiben diğer bilgisayarları elde ettikleri bu veriler ile kıyaslayacaklardır. Ondan sonra aynı donanıma sahip bilgisayarlar arasında bir performans farkı olup olmadığını varsa bunun neden kaynaklandığını inceleyeceklerdir. En son bu baz fiyatlar ile satış fiyatlarının olması gerekenden daha yüksek olmayanları arasında tercih yapacaklardır.