Gayri safi yurt içi hasılanın (GHYH) son iki çeyrekte negatif büyümesi demektir. Yani ülkedeki üretimin son iki çeyrekte küçülmüş olmasına resesyon denir. Geri çekilme ya da durgunluk dönemi olarak adlandırılabilir. Üretimin artmasındaki azalma değildir, yani %10 büyüme rakamı %8 ve %6 ya düştü diye resesyon var demek değildir. Resesyon için -%2 gibi negatif bir değer gereklidir.
Durgunluklara Ne Sebep Olur?
Çok sayıda ekonomik teori, ekonominin neden ve nasıl uzun vadeli büyüme trendinden, geçici durgunluk dönemine düşebileceğini açıklamaya çalışır. Bu teoriler geniş ölçüde gerçek ekonomik faktörlere, finansal faktörlere veya psikolojik faktörlere dayalı olarak sınıflandırılabilir ve bazı teoriler bunlar arasındaki boşluklara köprü kurabilir.
Gerçek faktörler
Bazı iktisatçılar, endüstrilerdeki gerçek değişimlerin ve yapısal değişimlerin ekonomik durgunlukların ne zaman ve nasıl gerçekleştiğini en iyi şekilde açıkladığına inanmaktadır. Örneğin, jeopolitik bir kriz nedeniyle petrol fiyatlarındaki ani ve sürekli bir artış, aynı anda birçok endüstride maliyetleri artırabilir veya devrim niteliğinde yeni bir teknoloji, her iki durumda da yaygın bir durgunluğu tetikleyen tüm endüstrileri hızla geçersiz kılabilir. Real Business Cycle Teorisi, bu teorilerin en başarılı modern örneğidir ve durgunlukları rasyonel piyasa katılımcılarının ekonomiye bir veya daha fazla gerçek, beklenmeyen olumsuz şoklara karşı doğal tepkisi olarak açıklamaktadır.
Parasal faktörler
Bazı teoriler, durgunlukları finansal faktörlere bağlı olarak açıklamaktadır. Bunlar genellikle ya durgunluktan önceki ekonomik dönemlerde kredi ve finansal riskin aşırı genişlemesine ya da durgunluğun başlangıcında para ve kredinin daralmasına, bazen de her ikisine odaklanır. Para arzında yetersiz büyüme nedeniyle durgunluğu suçlayan parasalcılık, bu teorilere iyi bir örnektir. Austrian Business Cycle Teorisi, kredi, faiz oranları, piyasa katılımcılarının üretim ve tüketim planlarının, zaman ile sınırlı üretken sermaye ilişkisinin yapısı arasındaki bağlantıları inceleyerek gerçek ve parasal faktörler arasındaki kopukluğu kapatır.
Psikolojik faktörler
Psikoloji temelli durgunluk teorileri, durgunlukların neden ortaya çıkabileceğini ve hatta neden devam edebileceğini açıklayan önceki aşırı büyüme zamanının yüksek coşkusuna veya durgunluk ortamının derin karamsarlığına bakma eğilimindedir. Keynesyen ekonomisi bu kategoriye girer, çünkü bir durgunluk başladıktan sonra, hangi sebeple olursa olsun, yatırımcıların kasvetli ruh halleri, piyasa kötümserliğine dayanan kendi kendini gerçekleştiren kısıtlı yatırım harcamaları kehanetine dönüşebilir. Tüketim harcamaları azalınca gelirler azalır. Minskyite teorileri, finansal piyasaların spekülatif hareketliliğinde, durgunluğun nedenini ve kaçınılmaz olarak patlayan, psikolojik ve finansal faktörleri birleştiren finansal kabarcıkların oluşumunu arar.